Νομικές πληροφορίες για ασθενείς

Σύμφωνα με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία, τα σκευάσματα που περιέχουν κανναβινοειδή χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες: όσα περιέχουν την ελεγχόμενη ουσία Δ9 τετραϋδροκανναβινόλη (Δ9 tetrahydrocannabinol – Δ9 THC) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 0,2%, και στα σκευάσματα που περιέχουν Δ9 THC σε ποσοστό μικρότερο από 0,2%.
Η διακίνηση των σκευασμάτων που ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία, δεν υπόκειται σε κάποιο συγκεκριμένο έλεγχο από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), καθότι προς το παρόν δεν κατατάσσονται σε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία (φάρμακα, καλλυντικά, συμπληρώματα διατροφής ή άλλο). Επομένως, η προμήθειά τους είναι ελεύθερη για οποιονδήποτε επιθυμεί να τα χρησιμοποιήσει. Η σύσταση της ΕΙΕΚ είναι η χρήση τους να γίνεται πάντα υπό την καθοδήγηση ενός έμπειρου επαγγελματία υγείας, ώστε να μεγιστοποιείται το όφελος για κάθε ασθενή.
Αντίθετα, τα σκευάσματα της πρώτης κατηγορίας ανήκουν στους Πίνακες Ναρκωτικών. Αυτό σημαίνει ότι η προμήθειά τους γίνεται με Ειδική Ιατρική Συνταγή. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν διαθέσιμα στη χώρα μας σκευάσματα που να περιέχουν Δ9 THC σε ποσοστό άνω του 0,2%, παρότι υπάρχει (σχεδόν) ολοκληρωμένο το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο. Οι ασθενείς μπορούν να προμηθευτούν τα συγκεκριμένα φάρμακα με δύο σύννομους τρόπους:

  1. Διαδικασία Ατομικής Παραγγελίας Φαρμάκου μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ). Για να ενεργοποιηθεί αυτή η διαδικασία, ακολουθούνται τα παρακάτω βήματα:
    1.1. Ο ασθενής προμηθεύεται από το θεράποντα γιατρό του ένα ειδικό έντυπο, το οποίο προσκομίζει σε οποιοδήποτε φαρμακείο επιθυμεί.
    1.2. Ο φαρμακοποιός συμπληρώνει ένα άλλο ειδικό έντυπο, και το αποστέλλει μαζί με το έντυπο του θεράποντα στον ΕΟΦ.
    1.3. Εφόσον ο ΕΟΦ εγκρίνει την εισαγωγή του φαρμάκου, αποστέλλονται τα σχετικά έγγραφα στο ΙΦΕΤ, το οποίο και αναλαμβάνει να αγοράσει το σκεύασμα από το εξωτερικό.
    1.4. Για την εισαγωγή του σκευάσματος, το ΙΦΕΤ ζητά άδεια από την Επιτροπή Ναρκωτικών του Υπουργείου Υγείας.
    1.5. Όταν το σκεύασμα εισαχθεί, ειδοποιείται ο φαρμακοποιός να το παραλάβει από το ΙΦΕΤ – και στη συνέχεια ο ασθενής για να το παραλάβει από το φαρμακείο.
    1.6. Για την παραλαβή του σκευάσματος από τον ασθενή, απαιτείται η έκδοση της Ειδικής Ιατρικής Συνταγής Ναρκωτικών από το θεράποντα ιατρό.
    1.7. Ο ασθενής οφείλει να καλύψει το κόστος του φαρμάκου – εκτός εάν
    1.7.1. Έχει προηγηθεί όλων των ανωτέρω διαδικασιών έκδοση θετικής απόφασης από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ) του ΕΟΠΥΥ
    1.7.2. Για να εγκρίνει ο ΕΟΠΥΥ την αποζημίωση του φαρμάκου, θα πρέπει ο θεράπων ιατρός να έχει καταθέσει σχετικό ηλεκτρονικό αίτημα πριν την έναρξη της διαδικασίας, και να έχει επισυνάψει την απόφαση του ΔΣ στο φάκελο που θα αποσταλεί στον ΕΟΦ.
  2. Συνταγογράφηση ανθού κάνναβης

Στις 15/02/2024 προστέθηκαν στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση τα δύο διαθέσιμα στη χώρα μας σκευάσματα ξηρού ανθού κάνναβης του γένους Cannabis sativa L. Τα σκευάσματα αυτά , που περιέχουν ολόκληρα ξηρά άνθη φυτού κάνναβης (Cannabis sativa L.) ποικιλίας Midnight, είναι το MAROXIM και το MIDNIGHT/TIKUN (κανναβιδιόλη (CBD) 13% και Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη (THC) 9%) και χορηγούνται δια εισπνοής με ειδική εγκεκριμένη ιατροτεχνολογική συσκευή.. Ο ασθενής καλείται να καταβάλει εξ ολοκλήρου το κόστος τους.

Οι εγκεκριμένες θεραπευτικές ενδείξεις είναι οι εξής:

  1. Πρόληψη και αντιμετώπιση σοβαρής ναυτίας ή εμέτου από χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και συνδυαστική θεραπεία έναντι HIV ή ηπατίτιδας C.
  2. Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου, που σχετίζεται με καρκίνο ή παθήσεις του κεντρικού ή περιφερικού νευρικού συστήματος, όπως νευροπαθητικός πόνος που προκαλείται από: νευρική βλάβη, «μέλος φάντασμα», νευραλγία τριδύμου, μεθερπητική νευραλγία.
  3. Αντιμετώπιση σπαστικότητας που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας ή βλάβες του νωτιαίου μυελού.
  4. Ως ορεξιογόνο στην παρηγορική (ανακουφιστική) φροντίδα ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπείες για καρκίνο ή επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια (AIDS).

Η αξιολόγηση των ασθενών για συνταγογράφηση και έναρξη θεραπείας γίνεται από συγκεκριμένες ειδικότητες γιατρών: από αναισθησιολόγο, από νευρολόγο, από παθολόγο-ογκολόγο, παθολόγο λοιμωξιολόγο και ρευματολόγο. Ο γιατρός είναι υπεύθυνος, με βάσει τις εγκεκριμένες θεραπευτικές ενδείξεις, να αρχίσει την θεραπεία με κάνναβη και να παρακολουθεί τον ασθενή σε τακτικά διαστήματα για προσαρμογή της δόσης, παρακολούθηση του θεραπευτικού αποτελέσματος ή και τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών. Επίσης είναι υπεύθυνος και για την απόφαση διακοπής της χορήγησής της σε αποτυχία του αναμενόμενου θεραπευτικού στόχου.

Η έναρξη της συνταγογράφησης βασίζεται στην ενδελεχή εκτίμηση των ασθενών από τον ιατρό κατάλληλης ειδικότητας και όχι σε αίτημα του ασθενούς.